نوروپاتی در سالمندان
با بالا رفتن سن، خیلی از سالمندان با حس گزگز، سوزش یا بیحسی در دستها و بهخصوص پاها روبهرو میشوند. به این وضعیت «نوروپاتی در سالمندان» میگویند و متأسفانه یکی از شایعترین مشکلات عصبی در سنین بالاست. این عارضه نه تنها راه رفتن و تعادل را سخت میکند، بلکه میتواند خطر زمین خوردن، زخمهای طولانیمدت پا و حتی کاهش کیفیت زندگی را به همراه داشته باشد. خوشبختانه با مراقبت درست، ورزش مناسب، تغذیه سالم و گاهی کمک گرفتن از پرستار حرفهای میتوان عوارض آن را به حداقل رساند.
همراه ما باشید که در ادامه این مقاله به موضوع نروپاتی چیست و علائم آن میپردازیم
همین حالا برای استعلام بهترین مرکز پرستاری در منزل با ما تماس بگیرید!
نوروپاتی چیست
نوروپاتی به معنای آسیب یا اختلال در عملکرد اعصاب محیطی بدن است. این اعصاب مثل سیمهای برق بدن عمل میکنند و حس، حرکت و حتی عملکرد خودکار اندامها (مثل ضربان قلب یا هضم غذا) را کنترل میکنند. وقتی این سیمها آسیب ببینند، پیامها به طور صحیح ارسال نمیشوند و علائم مختلفی ایجاد میشود.
به زبان ساده،نوروپاتی یعنی چه؟ یعنی اعصاب محیطی دیگر مثل قبل کار نمیکنند و فرد ممکن است احساس سوزن سوزن شدن، درد تیرکشنده، ضعف عضلانی یا حتی بیحسی کامل داشته باشد.
به عبارتی دیگر: بدن شما یک شبکه عظیم عصبی دارد؛ وقتی بخشی از این شبکه خراب شود، اسم مشکل «نوروپاتی» است.
نروپاتی و علائم آن : شامل گزگز، سوزش، درد شبانه، بیحسی، ضعف عضلانی، مشکل در راه رفتن، عدم تعادل و گاهی تغییر در ضربان قلب یا تعریق غیرعادی است.
تشخیص نوروپاتی
تشخیص با معاینه بالینی، تستهای حس لمس و ارتعاش، نوار عصب و عضله (EMG/NCV) و گاهی آزمایش خون برای بررسی ویتامین B12، تیروئید و قند انجام میشود.
آیا بیماری نوروپاتی خطرناک است
خود بیماری نوروپاتی کشنده نیست، اما عوارضش (زخم پا، عفونت، قطع عضو، زمین خوردن) میتواند بسیار خطرناک باشد؛ بهخصوص نوروپاتی دیابتی خطرناک است اگر کنترل نشود.
به الگویی که بیحسی و گزگز از نوک انگشتان پا شروع میشود و مثل جوراب بالا میآید، بعد دستها را مثل دستکش درگیر میکند نوروپاتی دستکش جورابی می گوییم.
آیا بیماری نوروپاتی درمان دارد
کامل درمان نمیشود، اما پیشرفتش قابل توقف و علائم قابل کنترل است.
اینکه فکرمیکنند که نوروپاتی درمان دارد باید بگیم که خیر درمان قطعی ندارد، اما مدیریت علائم و جلوگیری از بدتر شدن کاملاً ممکن است.
درمان نوروپاتی چقدر طول میکشد
بستگی به علت دارد؛ در موارد الکلی یا کمبود ویتامین ممکن است چند ماه تا چند سال طول بکشد، در دیابت معمولاً مادامالعمر مدیریت میشود.
بهترین قرص درمان نوروپاتی
داروهای شایع شامل پرگابالین، دولوکستین، گاباپنتین و گاهی آمپیتریپتیلین هستند (با تجویز پزشک).
چه دارویی برای نوروپاتی خوب است
داروهای ضدتشنج و ضدافسردگی سهحلقهای معمولاً مؤثرترند، ولی انتخاب دارو کاملاً فردی است.
اما برای نوروپاتی چی خوبه (ویتامین B1، B6، B12، آلفالیپوئیک اسید، ورزش منظم، ماساژ و کفش مناسب خیلی کمککننده است.)
بهترین پماد برای نوروپاتی
پمادهای حاوی کپسایسین یا لیدوکائین میتوانند درد موضعی را کم کنند.
روغن نوروپاتی چیست
ترکیبات گیاهی مثل روغن نعناع، اسطوخودوس یا رزماری که برای ماساژ و تسکین موضعی استفاده میشوند.
زخم نوروپاتی
زخم پایی که بهخاطر بیحسی ایجاد میشود و فرد متوجه فشار یا آسیب نمیشود؛ خطرناکترین عارضه است که آن را زخم نوروپاتی میتوان شمرد.
نوروپاتی بعد از شیمی درمانی
نوروپاتی بعد از شیمی درمانی یکی از عوارض شایع داروهایی مثل پاکلیتاکسل، وینکرستین یا سیسپلاتین است و گاهی تا سالها بعد از پایان درمان باقی میماند. در سالمندان این آسیب معمولاً شدیدتر حس میشود؛ چون ذخایر عصبی بدن کمتر است و بازسازی کندتر اتفاق میافتد. گزگز انگشتان، درد تیرکشنده، مشکل در بستن دکمه لباس یا حتی راه رفتن روی سطوح ناهموار از نشانههای رایج آن هستند. خوشبختانه با ورزشهای مخصوص دست و پا، ماساژ منظم، مصرف مکملهای تأییدشده و همراهی پرستار مجرب، میتوان کیفیت زندگی را به شکل قابلتوجهی بالا برد و سالمند را همچنان فعال و مستقل نگه داشت..
نوروپاتی محیطی چیست
نوروپاتی محیطی شایعترین نوع است و اعصابی را درگیر میکند که از مغز و نخاع به دستها و پاها میروند. معمولاً به صورت قرینه در هر دو سمت بدن ظاهر میشود.
نوروپاتی محیطی یعنی چه
نوروپاتی محیطی یعنی چی؟ یعنی اعصابی که دورتر از مرکز بدن (مغز و نخاع) قرار دارند آسیب دیدهاند و بیشتر پاها و بعد دستها را درگیر میکند.
نوروپاتی محیطی دیابتی :همان آسیب اعصاب محیطی است که عامل اصلی آن دیابت است و اغلب با الگوی دستکش-جورابی (از نوک انگشتان شروع میشود) دیده میشود.
نوروپاتی محیطی پا همان درگیری اعصاب محیطی در پاها؛ اغلب دوطرفه و قرینه.
دیابت و نوروپاتی دیابتی
شایعترین علت نوروپاتی در سالمندان، دیابت طولانیمدت است. قند خون بالا به مرور دیواره عروق کوچک تغذیهکننده عصب را تخریب میکند.
نوروپاتی دیابتی چیست
نوروپاتی دیابتی به آسیب عصبی ناشی از دیابت نوع ۱ یا ۲ گفته میشود و معمولاً بعد از ۱۰-۱۵ سال دیابت ظاهر میشود.
نوروپاتی دیابتی یعنی چه : یعنی عصبهای شما بهخاطر قند خون کنترلنشده آسیب دیدهاند و دیگر نمیتوانند پیام را درست منتقل کنند.
درنوروپاتی دیابتی چه عضوی از بدن درگیر میشود:
1-نوروپاتی دیابتی پا
2-نوروپاتی دیابتی چشم
– شایعترین محل درگیری، پاها هستند چون دورترین نقطه از قلب و مغزند و خونرسانی کمتری دارند که به نوروپاتی دیابتی پا معروف است.
- در موارد پیشرفته ممکن است اعصاب چشم هم درگیر شوند و باعث دوبینی، افتادگی پلک یا مشکل در تنظیم مردمک شوند که به آن نوروپاتی دیابتی چشم میگویند.
تشخیص نوروپاتی دیابتی دربیماران دیابتی معمولاً با تست مونوفیلامان (نخ نایلونی مخصوص) و دیاپازون برای حس ارتعاش پا شروع میشود.
آیا نوروپاتی دیابتی خطرناک است؟
بله، چون میتواند منجر به زخمهای بدون درد (که فرد متوجه نمیشود) و در نهایت عفونت شدید و حتی قطع عضو شود.
نوروپاتی دیابتی درمان دارد
اگر دیابت بهخوبی کنترل شود، پیشرفت نوروپاتی متوقف و گاهی علائم کمتر میشود، ولی آسیب قبلی برنمیگردد.
درمان سریع نوروپاتی دیابتی
متأسفانه درمان سریع وجود ندارد؛ بهترین راه کنترل قند خون، ورزش و مراقبت روزانه پا میباشد.
فیزیوتراپی نوروپاتی دیابتی
فیزیوتراپی با تمرینات تعادلی، تقویت عضلات و تحریک الکتریکی عصب (TENS) میتواند درد و تعادل را بهبود دهد.
نوروپاتی عصبی چیست
نوروپاتی عصبی اصطلاحی کلی است که هم آسیب اعصاب حسی، هم حرکتی و هم اتونوم (خودکار) را در بر میگیرد. در سالمندان معمولاً ترکیبی از هر سه دیده میشود.
نوروپاتی بینایی چیست
درگیری عصب بینایی که میتواند باعث کاهش دید یا تاری دید شود (نادر در سالمندان).
تفاوت نوروپاتی و ام اس
اماس بیماری خودایمنی مرکزی (مغز و نخاع) است،اما نوروپاتی معمولاً محیطی و ناشی از دیابت، کمبود ویتامین یا فشار است.
تفاوت میوپاتی و نوروپاتی
میوپاتی آسیب مستقیم عضله است (ضعف بدون گزگز)،منتها نوروپاتی آسیب عصب است (با گزگز و بیحسی).
خب در اینجا به چند مورد ازانواع نوروپاتی اشاره میکنیم:
نوروپاتی حسی: درگیری اعصابی که حس لمس، درد و دما را منتقل میکنند.
نوروپاتی حرکتی: ضعف و لاغری عضلانی بهخاطر درگیری اعصاب حرکتی.
نوروپاتی اتونوم: درگیری اعصابی که فشار خون، تعریق، هضم و عملکرد جنسی را کنترل میکنند.
نوروپاتی ارثی: انواع ژنتیکی مثل شارکو-ماری-توت که از کودکی یا جوانی شروع میشود.
نوروپاتی الکلی: ناشی از مصرف طولانی الکل و کمبود ویتامین B1
نوروپاتی شنوایی: درگیری عصب شنوایی که منجر به کاهش شنوایی یا وزوز گوش میشود.
نوروپاتی پا: شایعترین محل درگیری در سالمندان که راه رفتن را سخت میکند.
نوروپاتی پا چیست؟
آسیب اعصاب پاها که با گزگز، سوزش و بیحسی همراه است.
مراقبت روزانه از سالمند مبتلا به نوروپاتی
در خانه مهمترین کارها چک کردن روزانه پاها، استفاده از جوراب بدون درز، ورزشهای تعادلی و ماساژ ملایم است. بسیاری از خانوادهها با اطلاع از قیمت پرستار سالمند روزانه متوجه میشوند که داشتن یک همراه حرفهای در خانه واقعاً مقرونبهصرفه و آرامشبخش است.
وقتی سالمند همزمان آلزایمر هم دارد
در مواردی که سالمند علاوه بر نوروپاتی، فراموشی هم دارد، نگهداری از سالمند آلزایمری همراه با توجه به حس پا و جلوگیری از زمین خوردن نیاز به برنامهریزی دقیقتری دارد؛ چون خودش ممکن است درد یا زخم را گزارش ندهد.
نقش مراکز تخصصی در کنترل عوارض
خانوادههایی که نمیخواهند عزیزشان را به خانه سالمندان ببرند، با انتخاب بهترین مرکز پرستاری در منزل میتوانند تمام خدمات چکاپ پا، فیزیوتراپی، ماساژ و حتی تزریق ویتامین را در خانه دریافت کنند.
برنامهریزی بلندمدت و آرامش خانواده
در نهایت وقتی تصمیم میگیرید پدر یا مادرتان تا آخر در خانه خودش بماند، موسسه پرستاری از سالمند در منزل میتواند یک تیم کامل (پرستار، فیزیوتراپیست و کمکبهداشت) را با برنامه منظم به خانه بفرستد تا نوروپاتی و عوارضش هیچوقت زندگی روزمره را مختل نکند.
آنچه در این مقاله به آن اشاره شد
نوروپاتی در سالمندان یک مزاحم دائمی است، اما هرگز نباید اجازه دهیم زندگی را از سالمندمان بگیرد. با تشخیص بهموقع، تغییر سبک زندگی و حمایت حرفهای میتوان کاری کرد که پدر یا مادرتان همچنان با لبخند در خانه راه برود، با نوههایش بازی کند و از لحظههای باقیمانده زندگی لذت ببرد. شما با انتخاب خدمات مناسب (مثل موسسه پرستاری از سالمند در منزل یا بهترین مرکز پرستاری در منزل) نه تنها از درد و عوارض جلوگیری میکنید، بلکه به عزیزتان هدیه استقلال و عزت نفس میدهید. چون عشق واقعی یعنی همین: اجازه ندادن به یک بیماری که سالهای طلایی زندگی را تیره کند.
برای مشاوره از طریق شماره تلفن های 02634311330 و 02634339092 با کارشناسان ما در تماس باشید.
